“Ysgolion Cymru mewn argyfwng”, dywed undebau addysg

4 Mawrth 2019
Embargo: 00.01 5 Mawrth 2019

“Ysgolion Cymru mewn argyfwng”, dywed undebau addysg

Bydd aelodau undebau addysg yn cwrdd ag aelodau Cynulliad Cenedlaethol Cymru heddiw i drafod argyfwng ariannu ysgolion yng Nghymru.

Bydd ASCL, NAHT, NEU Cymru ac UCAC yn cynnal sesiwn galw-i-mewn lle gall Aelodau Cynulliad siarad yn uniongyrchol â gweithwyr addysg proffesiynol am effaith toriadau ariannu ar eu hysgolion - o ddileu swyddi, i feintiau dosbarth mwy, llai o gefnogaeth i blant gydag anghenion dysgu ychwanegol a chynnydd yn y llwyth gwaith a straen ar y gweithlu.

Tynna’r undebau sylw at effaith polisïau llymder ar ariannu Llywodraeth Cymru. Galwant hefyd ar Lywodraeth Cymru ac Awdurdodau Lleol i edrych ar dryloywder a thegwch ar draws y system, i sicrhau bod cyllid yn cael ei ddosbarthu yn deg ac yn glir.

Dywedodd Tim Pratt, Cyfarwyddwr ASCL Cymru “Mae cyllidebau ysgolion mewn argyfwng gyda mwy a mwy o ysgolion yn methu cael deupen llinyn ynghyd. Mae pob arbediad posibl wedi’i wneud, bellach nid oes unrhyw beth ar ôl i’w dorri ac eithrio staff gyda’r canlyniadau  trychinebus y bydd hyn yn sicr o’u cael ar ein pobl ifanc yng Nghymru. 

“Ar adeg pan mae nifer o fentrau newydd cyffrous o fewn addysg yng Nghymru, er mwyn i’r system lwyddo, rhaid iddi gael ei hariannu yn gywir.”

Dywed Rob Williams, Cyfarwyddwr NAHT Cymru “Nid oes digon o ariannu yn cael ei roi i ysgolion yng Nghymru ac mae cyllidebau ysgol ar fin torri. Mae’n effeithio ar ansawdd yr addysg y mae ysgolion yn gallu ei gyflenwi i blant.

“Rhaid i’r ymdriniaeth annealladwy gyfredol tuag at ariannu ysgolion newid ac mae buddsoddiad ychwanegol i addysg o’r pwys mwyaf erbyn hyn.

“Rhaid i Lywodraeth Cymru flaenoriaethu addysg yng Nghymru.

“Mae angen i rieni wybod bod gan eu plentyn fynediad at ariannu digonol, teg a thryloyw i’w hysgol, waeth lle y maen nhw’n byw yng Nghymru.”

Dywedodd David Evans, Ysgrifennydd Cymru i NEU Cymru “Mae ein haelodau yn gwbl glir – mae angen mwy o ariannu i sicrhau bod ysgolion yng Nghymru yn gallu darparu’r addysg gofynnol i’n dysgwyr. Mae gweithwyr addysg proffesiynol yn wynebu mwy o bwysau o ran llwyth gwaith a disgwyliadau, heb yr ariannu sy’n ofynnol. Ni all hyn barhau.”

Dywedodd Dilwyn Roberts-Young, Ysgrifennydd Cyffredinol UCAC “Nid oes ariannu digonol yn cyrraedd ein hysgolion - does dim amheuaeth am hynny. Serch hynny, mae bron yn amhosibl gweld yn union le y mae arian addysg yn cael ei wario ar draws y system gyfan. Rhaid i ni wella tryloywder gwariant addysg ar frys, er mwyn sicrhau ein bod yn gwneud y defnydd gorau posibl ar yr arian sydd ar gael.”

DIWEDD

ASCL Cymru: Tim Pratt, 07834 175284

NAHT Cymru: Rob Williams, 07710 087 283

NEU Cymru: David Evans, 07815 071164

UCAC: Rebecca Williams, 07787 572180

ymateb i ymgynghoriad Llywodraeth San Steffan

15 Chwefror 2019

Mae UCAC wedi ymateb i ymgynghoriad Llywodraeth San Steffan ar ariannu’r codiad yng nghyfaniad y cyflogwr i bensiynau athrawon.

Unwaith eto, mae Cymru wedi cael ei anghofio gan nad yw’r ymgynghoriad ar gyfer Lloegr yn unig er nad yw pensiynau athrawon wedi eu datganoli.

Yn ein hymateb mae UCAC yn nodi’r canlynol:

UCAC strongly asserts that Welsh Government should also receive appropriate funding to fund the increased employer contributions to teachers’ pensions. The consultation document states that the document is ‘about institutions in England only’ but it is important to remind ourselves that teachers’ pensions is not an element of a teachers’ conditions of service that has been devolved. To be clear: teachers’ pensions are a reserved matter.

There is a danger here of the Department making the same mistake that it made in its announcement on 24 July 20181, by failing to take into account the distribution of matters that are reserved in the field of education as opposed to those that are devolved, thereby neglecting to give consideration to schools and other educational institutions in Wales.

That decision was subsequently reversed by an announcement by the Secretary of State for Wales on 13 September2. In that statement, the Secretary of State emphasised “the UK Government’s commitment to the fair application of the rules underpinning the Welsh Government’s funding”.

Given that the governance of teachers’ pensions is not a devolved matter it is clearly the Treasury’s responsibility to ensure that Welsh Government receives appropriate funding to fund the increased employer contributions to teachers’ pensions. This is fundamental to ensuring that education institutions in Wales are treated in an equitable manner to education institutions in England.

Byddwn yn gwthio i sicrhau bod athrawon, arweinwyr a darlithwyr Cymru, sy’n rhan o’r cynllun pensiwn athrawon, yn cael tegwch ac y bydd setliad ariannol ar gyfer Cymru yn sicrhau bod arian sy’n ddyledus i Gymru yn dod i i Gymru.

Cynhadledd Iechyd meddwl mewn addysg

15 Chwefror 2019

Cynhadledd Iechyd meddwl mewn addysg

Ar Ddydd Mercher, Chwefror 13eg, 2019 mynychodd Dilwyn Roberts-Young, Ysgrifennydd Cyffredinol UCAC, gynhadledd yn Llundain ar iechyd meddwl mewn addysg.

Roedd hi’n gynhadledd eithriadol o lwyddiannus wrth i nifer sylweddol o arbenigwyr ystyried y modd mae ysgolion yn delio gydag iechyd meddwl. Cafwyd cyflwyniadau gan amrywiaeth o siaradwyr profiadol yn y maes gan gynnwys academyddion ac ymarferwyr.

Cafwyd pwyslais yn y gynhadledd ar sicrhau bod cydbwysedd rhwng ystyried lles ac iechyd y disgyblion ond sicrhau hefyd bod yr un ystyriaeth yn cael ei roi i les ac iechyd yr athro.

Mae’n allweddol bod ysgol yn mabwysiadu strategaeth ysgol gyfan i iechyd meddwl sy’n cynnwys y disgyblion, athrawon, cymorthyddion ac yn wir y gymuned gyfan.

Wrth ystyried y gefnogaeth i athrawon roedd ymchwil yn dangos pa mor bwysig yw rôl yr athrawon ei hunan i’r disgyblion a’r myfyrwyr. Fodd bynnag, ni ellir disgwyl i athrawon sicrhau cefnogaeth i’r disgyblion heb gael hyfforddiant a derbyn cefnogaeth eu hunain.

Mewn oes pan mae’r holl bwyslais ar dargedau a chanlyniadau mae’n hawdd colli golwg ar yr angen i greu amgylchedd diogel sy’n rhoi gwerth ar yr unigolyn a phwysigrwydd i le'r unigolyn mewn cymdeithas sy’n rhoi gwerth i bob un.

Yr her nawr yw i ni ddysgu o brofiadau’r gynhadledd a gweithio tuag at gymuned addysg yng Nghymru sy’n cymryd iechyd meddwl o ddifrif ym myd addysg a thu hwnt.

Streicio ynghylch newid hinsawdd: cyngor gan UCAC

13 Chwefror 2019

Streicio ynghylch newid hinsawdd: cyngor gan UCAC

Yn sgil y streicio posib gan ddisgyblion ddydd Gwener 15 Chwefror ynghylch newid hinsawdd, mae UCAC wedi rhyddhau’r cyngor canlynol i’w haelodau sy’n arweinwyr ysgol:

  • Bydd angen i ddisgyblion sydd am ‘streicio’, gyflwyno lythyr gan riant yn rhoi caniatâd ar gyfer yr absenoldeb; hynny yw, llythyr sy’n rhoi sicrwydd bod rhiant yn ymwybodol o’r absenoldeb, ac yn cymryd cyfrifoldeb am y ddisgybl
     
  • O ran sut i gofnodi’r absenoldeb, mater i ddisgresiwn y Pennaeth yw hyn, ar sail cyngor gan yr Awdurdod Lleol a chanllawiau Llywodraeth Cymru; mi fyddai’n fuddiol petai Awdurdodau Lleol yn cynnig cyngor penodol i ysgolion er mwyn sicrhau cysondeb
     
  • Mae UCAC yn parchu’r hawl i brotestio’n heddychlon – mae’n hawl ddemocrataidd bwysig; er hynny, dylid ceisio sicrhau nad yw hynny’n amharu ar drefniadau ar gyfer derbyn addysg
     
  • Mae angen sicrhau bod newid hinsawdd yn cael sylw dyledus yn y cwricwlwm newydd

Trochi’n cael parhau: undeb yn croesawu eglurhad

4 Chwefror 2019

Trochi’n cael parhau: undeb yn croesawu eglurhad

Mae undeb addysg UCAC wedi croesawu’r eglurhad sydd wedi’i gynnig gan Lywodraeth Cymru heddiw y bydd Cylchoedd Meithrin ac ysgolion yn cael parhau i drochi plant yn y Gymraeg.

Mae’r datganiad yn cadarnhau na fydd gorfodaeth arnynt, dan ofynion y cwricwlwm newydd, i “addysgu Saesneg” fel oedd wedi’i awgrymu yn y Papur Gwyn a gyhoeddodd y Llywodraeth yr wythnos diwethaf.

Dywedodd Rebecca Williams, Is-ysgrifennydd Cyffredinol UCAC “Rydym yn falch iawn bod Llywodraeth Cymru wedi ymateb i’n galwadau ni ac eraill i gynnig eglurhad diamheuol o’u bwriad mewn perthynas â throchi. Croesawn y gydnabyddiaeth nad oedd geiriad y cynnig yn y Papur Gwyn yn adlewyrchu bwriad y Llywodraeth yn gywir.

“Roedd unfrydedd a ffyrnigrwydd yr ymateb gan fudiadau a rhieni i’r bygythiad yma’n dangos gwerth y dull trochi fel ffordd o greu dinasyddion dwyieithog. Mae’n profi yn ogystal yr angen i barhau’n wyliadwrus, i gadw llygad barcud ac i leisio barn a herio mewn trefn ddemocrataidd.

“Edrychwn ymlaen nawr at ymateb mewn manylder i’r cynigion fydd yn symud ein cwricwlwm i gyfnod newydd arloesol.”

DIWEDD

Nodiadau

Am fanylion pellach cysylltwch â:

  • Rebecca Williams: 07787 572180 Mae'r cyfeiriad e-bost hwn wedi'i warchod rhag robotiaid sbam. Rhaid i chi alluogi JavaScript i'w weld.

Mwy o Erthyglau...